Home Werkplaats Verkoop Reparatie Nieuwbouw Uitgelicht Verhuur Onderhoud Persberichten Cursus

 

Onderhoud


Het is belangrijk dat alle strijkinstrumenten zorgvuldig worden behandeld. Kostbare reparaties of restauraties kunnen bovendien voorkomen worden als het instrument geregeld wordt geïnspecteerd. Bij regelmatig gebruik is het raadzaam uw instrument twee keer per jaar te laten nakijken. Een half jaar zijn twee seizoenen met vochtige en droge perioden. Een strijkinstrument is van hout en krimpt bij droogte en zwelt bij vocht, daarbij komt dat er grote spanningen in het instrument bestaan, extreme omstandigheden kunnen uw instrument vervormen of laten scheuren.
 

  • Opbergen van instrumenten: Als een instrument voor langere tijd niet wordt bespeeld, moet deze altijd in een gesloten kist worden bewaard, ver van zon of andere warmtebronnen. Schade kan ontstaan door plotselinge verandering van de relatieve vochtigheid. Vermijd dat het instrument blootgesteld wordt aan al te grote temperatuurveranderingen.
  • Schoonhouden:  Voorkomen is de beste voorzorgsmaatregel. Stof het instrument na het spelen altijd af, speciaal rondom de kam en in de 'C' bochten. Elk half jaar kunt u uw instrument schoonmaken met speciaal daarvoor bestemd schoonmaakmiddel. Ga uiterst zorgvuldig te werk en gebruik een minimale hoeveelheid van dit schoonmaakmiddel. Laat nooit schoonmaakmiddel achter op het instrument; vuil en stof zullen zich daar gaan ophopen. De toets en de snaren moeten ook geregeld schoongemaakt worden. Plaats een doek onder de toets tot aan de kam om de lak van het instrument te beschermen. Neem wat snarenreiniger op een schoon doekje om de harsresten van de snaren en de toets te vegen. Wees wel voorzichtig want dit middel bevat alcohol en kan de lak oplossen. Speciale en optimale snaar en lak reiniger door mijzelf samen gesteld, zijn in de winkel te koop voor 15,- euro. Zo een setje gaat jarenlang mee en verlengd de levensduur van uw instrument. Zie foto hierboven. De toets kan ook worden gereinigd met dit middel en vervangt de toetsen olie.
  •  De binnenkant van de klankkast dient regelmatig te worden schoongemaakt. Dit vormt een belangrijke bescherming tegen houtworm. De methode om de binnenkant van een instrument met ongekookte rijst schoon te maken moet voorzichtig worden toegepast. Bij deze methode wordt de rijst via het F-gat binnengebracht, het instrument voorzichtig geschud, waarna alle rijst (met aangehecht vuil) weer via het F-gat wordt verwijderd. Pas bij deze methode op dat het etiket niet beschadigt of dat door te ruw schudden de stapel omvalt!!
  • Sleutels en snaren: Als u de snaren van uw instrument wilt vervangen, ga dan als volgt te werk. Ontspan alle snaren een beetje. Vervolgens kunt u snaar voor snaar vervangen. Haal nooit alle snaren tegelijk van het instrument; de stapel kan dan makkelijk omvallen. Hoe de snaren worden schoongemaakt werd hierboven al beschreven. De sleutels moeten ook regelmatig worden schoongemaakt en ingesmeerd met speciale sleutelpasta. Alhoewel dit ogenschijnlijk een eenvoudig karwei lijkt, kan dit beter door uw vioolbouwer worden gedaan. Lopen de sleutels regelmatig terug, ga dan naar uw vioolbouwer. De sleutels moeten opnieuw ingepast of vervangen worden, hout kan krimpen, zwellen en slijten.
  • De kam: Een goed gesneden kam heeft een lange levensduur. Door het stemmen van de snaren kan de kam echter richting de krul getrokken worden, veroorzaakt door te diep ingesneden (of ingeslepen) inkepingen in de kam waarin de snaren lopen, de kam kan hierdoor dus gaan kromtrekken. U kunt dit voorkomen door de kam regelmatig te controleren. Staat de kam niet meer recht, draai de snaren een toon omlaag, licht de snaar wat op en smeer wat droge zeep (oud hotelzeepje!) in de groefjes van de kam waar de snaren in liggen, neem het instrument dan op uw schoot (hals van u af), neem de kam tussen de duim en de wijsvinger en trek deze heel voorzichtig aan de bovenzijde terug. Als de kam omvalt, ontspan de snaren en plaats de kam terug. Pas op dat de stapel niet omvalt!!
  • De stapel: Knoei nooit met de stapel. Mocht deze toch omvallen, ontspan de snaren en ga naar uw vioolbouwer. Het plaatsen van een stapel vergt de nodige kennis en goede gereedschappen en kan alleen door een expert gedaan worden. Op de Zuidersingel 71 zijn wij gespecialiseerd in het correct en optimaal afregelen van strijkinstrumenten.
  • Bijgeluiden: Onverklaarbare en hinderlijke bijgeluiden kunnen op een aantal plaatsen ontstaan. Rondom de krul, de kinhouder of het staartstuk komen de meeste van deze geluiden voor. Hieronder zullen enkele veel voorkomende oorzaken onder de loep worden genomen.
    1. Losse einden van de lus waarmee het staartstuk vastgezet wordt moeten verwijderd worden.
    2. De ring waarmee de fijnstemmer(s) aan het staartstuk wordt bevestigd, moet goed aangeschroefd zijn.
    3. Zorg dat stemschroef van de fijnstemmer enigszins is aangedraaid. Het is een goede gewoonte de fijnstemmer geregeld te ontstemmen en de snaar door middel van de stem-sleutel te stemmen. Een fijnstemmer die bijna tot het laagste punt is gedraaid, is niet alleen nutteloos, hij kan ernstige beschadigingen toebrengen aan het voorblad.
    4. Losse bladen kunnen ontdekt worden door met de knokkel van de wijsvinger langs de rand van het instrument te kloppen. Zit er een deel los, herkenbaar door een doffere klank, ga deze dan niet zelf lijmen. Ga naar uw vioolbouwer deze heeft voor dit doel speciale lijm.
    5. Losse einden van de snaren in de kop van de viool moeten verwijderd worden.
    6. De inkepingen in het kielhoutje boven aan de toets kunnen voor bepaalde snaren niet passend zijn. Past de snaar niet goed, dan kan dit vervelende geluiden tot gevolg hebben. Hoewel het noodzakelijk is dit kielhoutje uiteindelijk te vervangen, kan indien de inkepingen te groot zijn geworden, een stukje papier of een dikker materiaal wonderen doen. Plaats dit stukje in de gleuf van het kielhoutje, onder de snaar. Zorg dat het papiertje nooit groter is dan het kielhoutje, dit kan anders weer een oorzaak worden van bijgeluiden.
    7. Controleer de ruimte tussen de kinhouder en het staartstuk. Soms raken zij elkaar, of ontstaan de bijgeluiden als door de druk van de kin op de kinhouder zij elkaar raken.
    8. Controleer of de cilindrische schroeven, waarmee de kinhouder vast zit, goed aangedraaid zijn.



Omdat een viool uit veel, gelijmde onderdelen bestaat, kunnen bijgeluiden veroorzaakt worden door los zittende randverstevigers, van de blokjes, loszittende zijkanten, loszittende hals enz. Met meer dan 30 jaar ervaring kan ik elk bijgeluid in uw instrument lokaliseren en verhelpen.



Wilt u meer weten of heeft u nog vragen neem dan contact met mij op door te bellen: 0592-313407 of via mijn e-mailadres: p.brandt@home.nl.